Herman Wasserman: Verdwaald

Aan de verhalen van Herman Wasserman kun je aflezen dat hij journalist is geweest. Hij is een geoefend waarnemer die wat hij ziet kan omzetten in levendige taal. Maar om nu blindelings af te gaan op de flaptekst, die van zijn verhalen zegt dat ze ‘rauw realistisch’ en ‘vlijmscherp-satirisch’ zijn, nee, dat is een brug of wat te ver.

Zuid-Afrikaanse schrijvers zijn goed in het ultrakorte verhaal. Zou het komen doordat het Afrikaans zo’n compacte taal lijkt te zijn? Bij Wasserman zijn die ultrakorte vertellingen uiterst sober, opnamen zijn het meer, foto’s. Allemaal anonieme of bijna anonieme alledaagse belevenissen van gewone mensen.

Wasserman (1969) schrijft geconcentreerd. Soms iets te geconcentreerd naar mijn zin, te veel op de vierkante centimeter, waardoor zijn geschiedenisjes te ingedikt overkomen en je als lezer denkt: dat is allemaal iets te kort door de bocht. Het langste verhaal beslaat slechts zeseneenhalve bladzijde. Het overtuigendst is Wasserman in zijn vervreemdende verhalen, waarin de clou verstopt zit tussen de regels. Gek, maar het lijkt wel of het Afrikaans zich daar beter voor leent dan het Nederlands. Anderzijds zou je ook kunnen zeggen dat Zuid-Afrikanen meesters zijn in de vervreemding.

Wasserman ontleent veel symboliek aan Afrika en Zuid-Afrika, vertrouwde beelden als de bidsprinkhaan en de Grote Trek maken zijn verhalen ‘typisch Zuid-Afrikaans’. In ‘De rattenvanger van Kaapstad’ is hij het beste op dreef. En in ‘Zwanezang’ beschrijft hij treffend de jeugdcultuur met zijn popconcerten, drank en drugs. Maar of ze nu allemaal zo geslaagd zijn? Het verhaal ‘Ik ben er niet, maar laat gerust een boodschap achter’ verraadt jammer genoeg te veel en schiet zijn doel voorbij. En zo zijn er nog een paar.

Maar het moet gezegd: Wasserman kan wel schrijven. Van mij mag hij voor zijn volgende verhalenbundel langer de tijd nemen en zich oefenen in échte concentratie. En kan de uitgever dan zorgen voor een iets uitnodigender omslag?

Herman Wasserman, Verdwaald (verhalen) vert. Ingrid Glorie, Indonet, prijs ƒ24,50.

boontoe

© Kopiereg in die ontwerp en inhoud van hierdie webruimte behoort aan LitNet, uitgesluit die kopiereg in bydraes wat berus by die outeurs wat sodanige bydraes verskaf. LitNet streef na die plasing van oorspronklike materiaal en na die oop en onbeperkte uitruil van idees en menings. Die menings van bydraers tot hierdie werftuiste is dus hul eie en weerspieël nie noodwendig die mening van die redaksie en bestuur van LitNet nie. LitNet kan ongelukkig ook nie waarborg dat hierdie diens ononderbroke of foutloos sal wees nie en gebruikers wat steun op inligting wat hier verskaf word, doen dit op hul eie risiko. Media24, M-Web, Ligitprops 3042 BK en die bestuur en redaksie van LitNet aanvaar derhalwe geen aanspreeklikheid vir enige regstreekse of onregstreekse verlies of skade wat uit sodanige bydraes of die verskaffing van hierdie diens spruit nie. LitNet is ’n onafhanklike joernaal op die Internet, en word as gesamentlike onderneming deur Ligitprops 3042 BK en Media24 bedryf.