|
LiefdesdoodLudo TeeuwenOscar van den Boogaard werd in 1964 geboren in Harderwijk, Nederland, als de jongste van drie kinderen. Kort na zijn geboorte verhuisde het gezin naar Paramaribo in Suriname waar zijn vader als legerofficier werd gestationeerd. De familie keerde terug in 1968 en vestigde zich in Deventer. Na zijn middelbare studies trok Oscar van den Boogaard voor een tijdje naar Montpellier, waar hij Frans wou studeren, maar uiteindelijk kwam terug naar Amsterdam en volgde er een opleiding in de Rechten. In 1988, na het behalen van zijn titel, ging hij in Brussel Europees recht studeren. Na een korte periode terug in Amsterdam, verhuisde hij in 1992 definitief naar de hoofdstad van Europa. Samen met zijn vriend Jan Mot houdt hij er nu een kunstgallerij open. Van nationaliteit is Oscar van den Boogaard dus een Nederlander, maar als schrijver zit hij diep verankerd in het Vlaamse land. Zijn eerste succesvolle roman De heerlijkheid van Julia (1995) beschrijft hij trouwens zelf als een liefdesverklaring aan Vlaanderen. Het verhaal speelt zich af in het Vlaamse Pajottenland, de golvende streek tussen de Dender en de Zenne, met sappig klinkende plaatsnamen als Herne, Gooik, Gaasbeek, Oetingen, Vlezenbeek en Vollezele. Oscar van den Boogaard debuteerde in 1990 met de roman Dentz. Kort daarop, in 1991, volgde Fremdkörper waarin de auteur zich laat inspireren door zijn ervaringen in een Brussels advocatenkantoor. Zijn derde roman, Brunos optimisme (1993), werd voorgesteld als de proloog van een trilogie die de titel zou krijgen Het Oceanisch Verlangen. In elk van deze romans proberen de personages te ontsnappen of weg te breken uit hun vertrouwde maar ook vaak beperkende milieus. Ze gaan op zoek naar een leven dat dieper en voller is, maar meestal blijven ze wanhopig hun verlangens achternahollen. Ook Julia Callebaut, het hoofdpersonage in De heerlijkheid van Julia zoekt een uitweg uit de hopeloze impasse tussen de wereld van de werkelijkheid en die van de verbeelding. Van den Boogaard is trouwens schitterend als hij vrouwen portretteert. Ook Liefdesdood draait grotendeels om het leven van een vrouw (Oda) die verstrikt zit in een hopeloos dilemma: Ze wilde teruggedrongen worden in een vorm en die vorm was de vrouw die ze graag had willen zijn maar onmogelijk kon worden omdat die vrouwen op een of andere manier niet bestonden: begrensd, autonoom en gelukkig. (p. 108). In Liefdesdood voert de auteur verschillende personages op, maar in geen van de gevallen gaat het om uitgewerkte karakterprofielen. Net zoals Oda blijven ook de andere karakters schetsmatig. Hun wereld is gesloten en mysterieus, alsof hun gevoelens en verlangens niet concreet kunnen worden uitgedrukt. Van den Boogaard moet het hebben van de suggestie, van de sfeer die wordt opgeroepen waardoor de emoties als het ware vanzelf op de lezer worden overgebracht. En zo komen we bij de paradox in de literatuur van Van den Boogaard: enerzijds creëert hij papieren karakters maar door zijn suggestieve stijl slaagt hij er toch in om dat karakter op te vullen. De manier waarop Van den Bogaard zijn personages tekent, doet me erg veel denken aan wat de Amerikaanse fotografe Cindy Sherman doet in haar zwartwit Untitled Film Stills. De kunstenares portretteert hierin een heel aantal vrouwen, waaronder het type van de Hollywood filmster. Het zijn stills, bevroren beelden, maar elk plaatje roept een verhaal op. Aan één enkel beeld heeft Cindy Sherman voldoende om een hele film te creëren. Met het karakter van Oda is dat niet anders. Van den Boogaards literatuur van eindeloos verlangen werkt echter niet alleen op basis van suggestie, maar functioneert ook via associaties en echos. Daardoor lijkt zijn boek onsamenhangend, oppervlakkig soms, maar in wezen is het dat zeker niet. Achter de schijnbaar chaotische presentatie van gebeurtenissen schuilt een sterke samenhang. Het einde van hoofdstuk 1 bijvoorbeeld eindigt met de beschrijving van een tekening: Het is een tekening van een soort luchtbel. De wereld om de luchtbel is in tweeën gesplitst. Twee derde is het blauw van de hemel, een derde het groen van de aarde. Binnenin een boom die wortelt in het groen. Een gele zon die lacht als een trotse leeuw met manen. Een grote bruine vogel. Een meisje op een step. Een leeg huis. De deur staat open. Is de vogel ontsnapt? Het meisje en de vogel gaan in tegengestelde richting. Het meisje gaat naar huis. Ze is alleen. Ingesloten door het blauw en het groen van de wereld. Het meisje en de vogel in de luchtbel. En het huis. Het meisje, die de tekening gemaakt heeft, is net verdronken. Dat is het centrale drama in het boek. Maar al de rest, zoals de luchtbel zelf, of de vogel en het lege huis, de open deur, krijgen pas later in het verhaal beetje bij beetje hun betekenis. En op die manier ontstaat een uiterst boeiend verhaal van liefde en van dood, van loyauteit en ontrouw. Met op de achtergrond steeds het verlangen dat om vervulling schreeuwt. Titel: Liefdesdood |
||
© Kopiereg in die ontwerp en inhoud van hierdie webruimte behoort aan LitNet, uitgesluit die kopiereg in bydraes wat berus by die outeurs wat sodanige bydraes verskaf. LitNet streef na die plasing van oorspronklike materiaal en na die oop en onbeperkte uitruil van idees en menings. Die menings van bydraers tot hierdie werftuiste is dus hul eie en weerspieël nie noodwendig die mening van die redaksie en bestuur van LitNet nie. LitNet kan ongelukkig ook nie waarborg dat hierdie diens ononderbroke of foutloos sal wees nie en gebruikers wat steun op inligting wat hier verskaf word, doen dit op hul eie risiko. Media24, M-Web, Ligitprops 3042 BK en die bestuur en redaksie van LitNet aanvaar derhalwe geen aanspreeklikheid vir enige regstreekse of onregstreekse verlies of skade wat uit sodanige bydraes of die verskaffing van hierdie diens spruit nie. LitNet is ’n onafhanklike joernaal op die Internet, en word as gesamentlike onderneming deur Ligitprops 3042 BK en Media24 bedryf. |