Die naam Bram Fischer was nog altyd omstrede. Veral die afgelope paar weke, nadat dit bekend geword het dat die Universiteit van Stellenbosch (US) vir hom 'n eredoktorsgraad (postuum) gaan toeken. 'n Hewige debat het in die Afrikaanse koerante (en op SêNet) vlamgevat. Was Fischer 'n vryheidsvegter of aartskommunis? 'n Held of 'n verraaier? Is die US nou weer besig met 'n nuwe vorm van baantjies vir boeties, of is die toekenning 'n gebaar van versoening? Die US se konvokasiebyeenkoms op 11 November beloof om baie interessant te wees, aangesien 'n hele aantal bekendes 'n mosie gaan indien wat vra dat die toekenning teruggetrek word. Met die oog op hierdie konvokasiebyeenkoms - en die dringende kwessies wat hierdie debat oor ons siening van die verlede opper - bied LitNet 'n Fischer-seminaar aan. Tien skrywers het ingestem om elk vir ons 'n bydrae te lewer. Hier sal julle 'n verskeidenheid opinies en standpunte lees. Fassinerende leesstof in vele opsigte ... Lees die bydraes en gesels saam deur 'n e-pos te stuur na webvoet@litnet.co.za. Groete Erns Grundling

Yvonne Malan Giliomee en sy vriende wil blykbaar op 11 November 'n mosie by die Konvokasie laat dien wat vra dat die graad teruggetrek word. Jacko Maree gee voor die US het die besluit geneem op grond van "wanvoorstellings". Scholtz spandeer meters koerantspasie aan "Bram bashing". Hulle gee voor asof 'n enkele persoon vir die eregraad verantwoordelik was, terwyl die eregraad deur 'n komitee asook die Senaat en Raad van die US goedgekeur is ('n mens noem dit demokrasie, broers). Klik hier vir haar bydrae Max du Preez Ek dink die prominente beswaarmakers teen ‘n eregraad vir Fischer gebruik dit as ‘n stok om die rektor en bestuur van die Universiteit van Stellenbosch mee te slaan. Hulle is eintlik ontevrede met die universiteit se taalbeleid en politieke herposisionering. Ander briefskrywers en inbellers skel oor Fischer om hul ongelukkigheid met die politieke status quo te verwoord of weens ‘n kneejerk reaksie wat gewortel is in hul sosialisering dat die kommunisme die anti-Chris was. Klik hier vir sy bydrae Annie Gagiano What can the Fischer-bashers hope to achieve? Since the decision to grant the award has been widely announced, if it is rescinded this will certainly embarrass the university in the eyes of the wider South African public and suggest that it is easily manipulated by and/or still in thrall to a conservative old guard. Click here for her contribution Jeremy Cronin I never met Bram. He was released, terminally ill, from Pretoria Central prison in 1975, the year before I arrived. But Bram’s aura was all about us, especially in the recollections of my fellow political prisoners. “Bram would have taken this approach.” “No, he would have done the exact opposite!” we argued – confirming his persisting presence as a moral reference point. Click here for his contribution Leopold Scholtz Nee, jy kan nie die mens en sy ideologie skei nie. Fischer was, hoe mislei hy ook al was, ondersteuner van ’n party wat een van die mees Kremlin-getroue kommunistiese partye ter wêreld was. Dit was ’n party wat – dit kan jy in al sy publikasies lees – die ANC wou gebruik om die wit regime te verjaag, die mag vervolgens self te gryp en ’n totalitêre Leninistiese diktatuur in Suid-Afrika te vestig. Klik hier vir sy bydrae Jannie Gagiano Die US-bestuur steun klaarblyklik op ‘n soort Eskimo-volkswysheid wat bepaal dat as jy met ‘n poolbeer te doen kry, dit slim is om vir die ou grote so af en toe ‘n vis te voer om sy aandag af te trek sodat hy nie later dalk die gedagte kry om jóú op te vreet nie. Of die vis nou lewend of postuum is, maak nie eintlik ‘n verskil nie. Klik hier vir sy bydrae Waldo Müller Welkom by hierdie vryvloeiende huldeblyk aan Bram Fischer, aangebied as 'n lukrake collage van kommentaar en aanhalings - 'n antitese vir die verstokte anti-Bram-kommando wie se oortuigings dekades gelede ingedril is deur die propagandiste van apartheid, oortuigings wat ongelukkig bly talm in die troebel gemoed van te veel lede van 'n geslag wat gebreinspoel was om te glo anti-apartheid en antirassisme is pro-Kommunisme en pro-Dier, pro-Satan. Klik hier vir sy bydrae Johann Rossouw 'n Universiteit soos Stellenbosch het hom inderdaad in die verlede laat insleep by die vergrype van 'n vorige nasionalisme. As juis Stellenbosch vandag aan Fischer 'n graad gee terwyl Fischer se ideale deur die huidige elite vertrap word, sal dit nie net 'n verdere legitimering van hierdie elite se nasionalistiese vergrype wees nie, en Fischer se ideale juis misken nie, maar Stellenbosch ook opnuut aan die vergrype van 'n nasionalisme verbind. Klik hier vir sy bydrae Jacko Maree Die enigste redelike afleiding is dat die US se Raad en Senaat óf mislei is, óf nie al die relevante feite voor hulle gehad het toe hulle die beslissing gemaak het nie. Indien hulle wel volledig en korrek ingelig was en nogtans besluit het om die eredokorsgraad toe te ken, is daar 'n groot skroef los op Stellenbosch. Klik hier vir sy bydrae Lawrence Schlemmer Die rasionaal om 'n afgestorwe politikus te vereer wat sy roem slegs as aktivis op partypolitieke en ideologiese vlak verwerf het, is veel moeiliker om te verklaar. Die eerbetoon aan adv Bram Fischer is so 'n geval. Fischer het ongetwyfeld 'n baie sterk karakter openbaar. Hy was seker 'n goeie advokaat, maar húlle is taamlik dik gesaai. Hy het ook vir sy oortuigings sy vryheid prysgegee, maar dit sê meer oor die aard van die vorige bewind as oor die man self. Klik hier vir sy bydrae

LitNet: 05 November 2004

boontoe / to the top